Na co zwrócić uwagę przed zakupem domu?
Zakup domu to jedna z najważniejszych inwestycji w życiu, na którą przeznaczamy całe swoje oszczędności, a nieraz finansujemy dodatkowo kredytem. Decyzję o wejściu w posiadanie nieruchomości podejmuje się najczęściej raz na długie lata. Dlatego musimy działać rozważnie i poświęcić czas na sprawdzenie wielu formalnych kwestii, bo nie powinno w tym przypadku być miejsca na niewłaściwy wybór, którego będziemy żałować.
Stan prawny domu
Podstawowym krokiem jest ustalenie, czy sprzedający faktycznie jest właścicielem domu, który zbywa. W tym celu powinniśmy poprosić sprzedawcę o podanie numeru księgi wieczystej. Posiadając numer, możemy sprawdzić stan prawny nieruchomości w dostępnej on-line Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych lub we właściwym dla lokalizacji nieruchomości sądzie rejonowym. Znajdziemy tam dane o właścicielu i działce, a także informacje, czy prawo do nieruchomości przysługuje osobom trzecim, np. czy nie została ustanowiona umowa dożywotniego użytkowania lub służebność. W księdze sprawdzimy również, czy dom nie jest obciążony hipoteką.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Z planu zagospodarowania przestrzennego można zaczerpnąć informacji na temat planowanych w okolicy inwestycji. Sprawdzimy w nim, czy nieopodal naszego domu nie powstanie wkrótce uciążliwa droga szybkiego ruchu czy ograniczający dopływ światła słonecznego gmach. Po plan zagospodarowania przestrzennego powinniśmy także sięgnąć, jeśli planujemy przebudowę domu. Może okazać się, że realizacja naszej wizji będzie niemożliwa z powodu ograniczeń dotyczących np. kolorystyki czy wysokości budynków. Plany zagospodarowania przestrzennego dostępne są we właściwym urzędzie miasta lub gminy oraz w internetowym Systemie Informacji Przestrzennej.
Brak działalności gospodarczej i zameldowanych osób
Kupujący powinien poprosić właściciela o oświadczenie, że w domu nie są zameldowane żadne osoby, natomiast w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej sprawdzić, czy nie jest w nim zarejestrowana działalność gospodarcza.
Projekt budowlany
Sprzedającego nieruchomość należy również poprosić o wgląd w projekt budowlany. Jego przechowywanie jest obowiązkowe przez cały okres istnienia budynku. Odstępstwa od projektu mogą negatywnie wpływać na użytkowanie, generować problemy techniczne, a także prawne i obniżać wartość domu.
Stanu techniczny budynku
Warto sprawdzić stan techniczny domu, zlecając to zadanie specjaliście – inspektorowi budowlanemu lub kierownikowi budowy. Podda on kontroli wszystkie elementy konstrukcyjne, instalacje, po czym wskaże usterki (jeśli takie występują) oraz określi, jakie będą koszty ich usunięcia.
Świadectwo energetyczne
Jednym z ważniejszych dokumentów, który warto sprawdzić przed zakupem domu, jest świadectwo energetyczne budynku. Dokument ten określa zapotrzebowanie budynku na energię, co ma bezpośredni wpływ na przyszłe koszty ogrzewania i chłodzenia. Świadectwo energetyczne pozwala ocenić, jak efektywnie dom gospodaruje energią oraz czy potrzebne będą dodatkowe inwestycje w jego modernizację. Przeglądając świadectwo, zwróć uwagę na wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię (EK), który mówi, ile energii w kWh na m² rocznie zużywa dom. Im niższy wskaźnik, tym bardziej energooszczędny jest budynek – co w dłuższej perspektywie oznacza oszczędności w budżecie domowym.
Przeglądy okresowe
Kupując dom bez ważnych przeglądów, jako nowi właściciele już na wstępie będziemy musieli pokryć ich koszty – jeśli chcemy mieszkać bezpiecznie i uniknąć ewentualnych kar finansowych. Przez zaległości w wykonywaniu przeglądów stan konstrukcji budynku i instalacji jest nieznany. Dlatego kupując taki dom, należy się liczyć, że być może jest on w kiepskiej kondycji i wymaga poważnych napraw, zanim będzie nadawał się do zamieszkania.