Białe certyfikaty – co to za dokumenty i w jaki sposób je uzyskać?
Bardzo często mówi się o kryzysie energetycznym, a ceny energii rosną i stanowią aktualnie duże obciążenie – zwłaszcza dla przedsiębiorców. Państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Polska, dążą do poprawy efektywności energetycznej budynków. Białe certyfikaty to wprowadzone kilka lat temu dokumenty, które mają nie tylko wpłynąć na bardziej ekologiczne gospodarowanie zasobami energetycznymi, ale także przynosić korzyści tym, którzy spełnią warunki niezbędne do ich uzyskania.
Co to są białe certyfikaty?
Białe certyfikaty, nazywane też świadectwami efektywności energetycznej, to dokumenty, które poświadczają ilość energii zaoszczędzonej dzięki przeprowadzonym pracom modernizacyjnym. Zasady ich przyznawania zostały zawarte w ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej. Certyfikaty mają stanowić zachętę do realizacji przedsięwzięć wpływających pozytywnie na efektywność energetyczną.
Jak zdobyć białe certyfikaty?
Trzeba wybrać przedsięwzięcie wpływające na zmniejszenie zużycia energii, które chcemy zrealizować. Wśród działań modernizacyjnych, za które można otrzymać certyfikat, są m.in. docieplenie przegród zewnętrznych, wymiana oświetlenia, wymiana wentylacji. Szczegółowa, obszerna lista inwestycji uprawniających do pozyskania białych certyfikatów dostępna jest w obwieszczeniu ministra klimatu i środowiska z dnia 30 listopada 2021 r.
Certyfikaty wydawane są, jeśli zaoszczędzona w efekcie przedsięwzięcia ilość energii jest równa co najmniej 10 tonom oleju ekwiwalentnego rocznie. Przed wykonaniem prac należy przeprowadzić audyt efektywności energetycznej, a następnie złożyć do Urzędu Regulacji Energetyki wniosek z załączonymi wynikami audytu. Po skierowaniu wniosku można przystąpić do modernizacji. Przy dużych oszczędnościach po zakończeniu prac modernizacyjnych przeprowadza się ponowny audyt, który ma potwierdzić, że rzeczywiście osiągnięto prognozowaną wcześniej oszczędność energii.
Kto może starać się o białe certyfikaty?
O przyznanie białych ceryfikatów formalnie mogą starać się nie tylko przedsiębiorstwa, niezależnie od ich wielkości, ale także właściciele domów jednorodzinnych, zarządcy budynków wielorodzinnych. Małym firmom czy gospodarstwom domowym znacznie trudniej będzie jednak wykazać osiągnięcie minimalnej oszczędności energii, jaka uprawnia do odbioru certyfikatu, czyli 10 ton. Z uwagi na ten wysoki limit certyfikaty są w praktyce formą wsparcia adresowaną do większych i energochłonnych podmiotów gospodarczych.
Dlaczego warto posiadać biały certyfikat?
Celem certyfikatów jest ograniczenie negatywnego oddziaływania przemysłu na środowisko naturalne. Świadectwa efektywności energetycznej potwierdzają, że dane przedsiębiorstwo wdraża ekologiczne rozwiązania, ogranicza zużycie nieodnawialnych źródeł energii i emisję zanieczyszczeń. Wpływają na poprawę bezpieczeństwa energetycznego kraju, co ma istotne znaczenie, biorąc pod uwagę coraz częściej pojawiające się obawy o niedobory energii.
Przedsiębiorstwa, które wdrożyły zmiany kwalifikujące je do uzyskania certyfikatów, płacą niższe rachunki za energię elektryczną i cieplną. Niższe są więc ponoszone przez nie koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Z tytułu posiadania białych certyfikatów przysługują ponadto prawa majątkowe – certyfikaty można sprzedać, podobnie jak akcje i obligacje. Świadectwa efektywności energetycznej są przedmiotami kupna i sprzedaży na Towarowej Giełdzie Energii. Zbywając je, przedsiębiorstwo zyskuje dodatkowe środki finansowe.