Przeglądy okresowe budynków – co należy poddawać kontroli?
Właściciel lub zarządca nieruchomości zobowiązany jest do utrzymania jej w stanie technicznym zapewniającym bezpieczeństwo oraz zachowania walorów estetycznych. Obowiązek ten wynika z przepisów prawa budowlanego i jest realizowany m.in. przez regularne kontrole stanu technicznego. Ustawa – Prawo budowlane określa również rodzaj i częstotliwość przeprowadzania przeglądów. Jakim konkretnie przeglądom należy poddawać budynki i jak często?
Przegląd techniczny – jakich budynków dotyczy?
Przegląd techniczny dotyczy obiektów o różnym przeznaczeniu. Objęte są nim budynki mieszkalne wielorodzinne, domy jednorodzinne, obiekty handlowe i usługowe, obiekty przemysłowe, budynki użyteczności publicznej (m. in. urzędy, szkoły, uczelnie, szpitale, biblioteki), biurowce, budynki sakralne, budynki gospodarcze. W zależności od rodzaju i wielkości danego obiektu wymagania dotyczące zakresu i częstotliwości obowiązkowych przeglądów zostały nieznacznie zróżnicowane.
Przeglądy przeprowadzane 1 raz w roku
Przepisy przewidują również coroczne kontrole elementów narażonych na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych oraz na niszczenie w wyniku eksploatacji przez człowieka. Powinny one uwzględniać m. in. ściany zewnętrzne, balkony, pokrycia dachowe, urządzenia zamontowane na dachach i ścianach, instalacje ciepłej wody użytkowej, centralnego ogrzewania i instalację kanalizacyjną, Z obowiązkowego przeglądu elementów narażonych na działanie sił natury i eksploatację zwolnione są jednak domy jednorodzinne. Taki przegląd wykonuje osoba z uprawnieniami budowlanym.
Półroczne przeglądy techniczne obiektów o dużej powierzchni
W budynkach wielkopowierzchniowych występuje konieczność częstszego wykonywania wszystkich przeglądów wchodzących w zakres kontroli rocznych. Przynajmniej 2 razy w ciągu roku poddawane im muszą być te budynki, których powierzchnia zabudowy przekracza 2000 m2 (niezależnie od powierzchni dachu) oraz inne obiekty budowlane, których powierzchnia dachu jest większa niż 1000 m2. Kontrole półroczne powinny się odbyć wiosną, w terminie do 31 maja, oraz jesienią, w terminie do 30 listopada.
Przeglądy budynków przeprowadzane raz na 5 lat
Co najmniej raz na 5 lat należy sprawdzać stan techniczny oraz przydatność budynku do użytkowania, jego estetykę i estetykę otoczenia. Podczas przeglądu oględzinom poddawane są elementy konstrukcyjne budynku (m. in. ściany nośne, fundamenty, stropy, dachy), tynki, elewacje, rynny, izolacja termiczna, stolarka okienna i drzwiowa. Ocenie poddaje się estetykę budynku i otaczającego go terenu. Z taką samą częstotliwością właściciele i zarządcy nieruchomości muszą zlecać przegląd instalacji elektrycznej oraz piorunochronów. Elektrykę sprawdza się pod kątem sprawności połączeń, osprzętu, ochrony przed porażeniami, uziemień instalacji. Przeglądy pięcioletnie powinny być obowiązkowo wykonywane dla budynków jednorodzinnych. Taki przegląd może wykonać osoba z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi.
Unikanie przeglądów okresowych – jaka kara grozi?
Stan techniczny budynku to niebłaha sprawa, bo zaniedbanie go może nieść ze sobą tragiczne konsekwencje. Dlatego właściciel lub zarządca domu bądź budynku wielorodzinnego musi dopilnować, aby był użytkowany zgodnie z przepisami, zapewnić bezpieczeństwo użytkowania, m. in. wykonując okresowe kontrole stanu technicznego. Jeśli nie stosuje się do przepisów, w tym lekceważy obowiązek przeprowadzania kontroli, może zostać nałożona na niego grzywna w wysokości do 5 tys. zł. Inne możliwe sankcje to kara ograniczenia wolności, a w poważniejszych przypadkach nawet kara pozbawienia wolności do 1 roku.
Należy ponadto mieć na uwadze, że brak ważnego przeglądu okresowego w momencie wystąpienia szkody, np. pożaru, wybuchu gazu czy zerwania dachu, uprawnia firmę ubezpieczeniową do odmowy wypłaty odszkodowania.
Obowiązek usunięcia usterek wykrytych podczas przeglądu okresowego
Jeśli budynek stanowi zagrożenie dla zdrowia, życia ludzi lub mienia po stronie właściciela bądź zarządcy leży obowiązek przeprowadzenia koniecznych napraw, remontów, konserwacji. Prawo budowlane nakłada na właścicieli i zarządców budynków obowiązek likwidacji nieprawidłowości wykrytych podczas przeglądów. Osoba robiąca przegląd wykrywając nieprawidłowości, wpisuje w zaleceniach, jakie działania trzeba podjąć w celu ich usunięcia. Należy je wykonać w wyznaczonym terminie. Nadzór budowlany, gdy sytuacja jest poważna, może również nałożyć zakaz użytkowania budynku lub jego części do momentu usunięcia nieprawidłowości. Za zaniechanie obowiązku wskazanych napraw, które skutkuje uszczerbkiem na zdrowiu, śmiercią człowieka lub zniszczeniem mienia, sankcje są o wiele wyższe niż za sam brak okresowego przeglądu.